Arzunen Gamber Hikayesi

Urum Halk Hikayesi

Bir zamanda var et’en, bir zamanda yoh et’en, bir zamanda bir zend’in adam var et’en. Bu zend’inin balası özü de yohtur. Büyük zend’inin büyük tüt’annarı var. tüt’annara mal bitken. T’it’ey mala. Arbalarnen t’itiy tohtaldlar deniz yagasna. Avadan jel! Deniz de tolhunnanıy. Tohtalıp atları tuvardı oyana biyana malların jıyay da. Zend’in ebet o, ona çoh t’erek. COturmay, yürün jap daa bahsa ne bahsın-avlaha psiy yalday deniz sütne pșiye-pşiye benzetamay çaptı t’epesne, oyana biyana bahay. Bir tüştü ova sütünden:
– Olanlar! Halh! Menim bir seiy var im daa.
-Ya ne var?
-Şet’e, avlaha pşin yalday im? Varın, onu çıkarınız. Jan osa, sizin olur. Psiy de olmasa köt’erd’eni hadar para size. Ağalardan birdenesi çıktı, yaldadı denize aylandı çıhardı sandıh açcı sandıhçe bagay -bir bala sandıhçe
-Saa köt’erd’eni hadar ahça. Bu bala meem, diy Irgatına diy:
-sen t’it mala men haytajam eve Aldı balayı t’eldi aylandı hapuya, t’iriy hıçınışıylar, ögne çapuşuylar. Bu da soray: – Ya ne var imdaa? Yosam pişiy var mındaa?

-Harınızın közaydın olgan, agadiler. O onda er erbala taptı da harısında da közaydın olgan, hız bala. Harn yanna t’eliy sevişiyler
-sevinç-huvanç! -Aydan, -diy harn, – ver balları fetiz etmee. Variy aşlıya, l’eiy kalataları, köt’eriyler papaza, Papaz da diy cbet:
– zendin balaa adını ne hoyajamız? Ögne Nataşka hoymadılar
– yapuşiy. Diler bular: Olaan adını hoyarıh Gamber, huzn adını hoyarıh Arzu Güzel. Ablar aldılar hayttılar balaları. Masal ebet. Ballar’t’es ösiy. T’eldi künler t’eçti ballar endi skolyaa variylar. Et’isi de pek güzel. Östüler endi on aluşar on yedişer yaşna r’eldiler. O maylede oturur et’en bir jadu Pukana. Bizim maylede var edi ögne bir dene. Jadu Pukana. Bular künde vanp t’eiyler e’tisi de. Pukana çıhay buların ögne:
-A-ya balam, siz et’inde naz güzel, dülber et’iniz del Sizi bir yere t’etirmez t’er- ek – diy bu jadu. Ya Pukana, nasın öle olur? Biz agahardaş et’imiz de. O meen agam, men onun hardaşı Bu hız bu olan bişiy bilmeyler, bişiy aberi yoh
– E-el – Pukana diy, -sen ağa mı? Sen hardaş mı? O l’emanç-hazaan balasıdır, tapulmadır. Sen özlerin.

Bir yere t’etirmee çare var
-Men bilmem Pukana, – diy hız da.
-Güzel. Men ahşama vaarim seen babanlara-diy bu Pukana Ahşam oluy, l’eiy bu. T’iriy
– Bele-bele şiy. Şin c’eldim.  E diyler.
– olar daa skolya vareiylar. Annatmahu ne? Annaima t’erekmiydir.
– Ya nas çare var? Nas çare var da ?
– Yoh -yoh-yoh. Olar daa skolya variylar. Çıhtı titti bu, Pukima: “men taparım oların çaresin”. Yoh aşhıyım. Bele döol. Arcından başlayım yene. Künnerden bir kün erte balası Arzu, Gamber halclay varıy yeie skolya, Titiyler… ögne de hallar top oynyar edi. Çoyundan yapma top. Bular da baba bele bir top tāk- türdü. Bu hıza tepekimiy. Bu olan sohah boyu atıp atup titiy top, atip- atip titiy top, ardına hızjih tetiy. Bir daa balhsa ne bahsın – ald’i Pukana, etin elne eti bardah, sudan hayuy. Ama bu olan yolun tesiy. Bu hıza diy:
– jija men abu bardahların abunen hirarım! Olan, degme. O seni hargar. – Nas hargar? – Degme sen ona. O seni hargar. E, bu buna bahmay, yiberiy topunu
– bu Pukananın eti bardağın jambur-jumbur hıray.
– Ah! Allah urajah tependen! Sen Gamber, Arzunun sevdasından tit!

– diy pukana buna.
– Arziun sevdasından tit!
– diy , titiy. Olan hızlay titiy. Ardına luz teiy. stiy.
– Pukana,-diy,-ya nas șiy? Ne çun onu hargayıs? Allalt urajah tepeni,- dep ayttu.
– Arzu sevdasından tit,-dep aytıysl. Aga ! bular pşiy seçmeyler “,
-diy pukana, Hıza da diy:
– Ahşam sen skolyadan haythanı tir bize men saa aytırım. Vanylar skolya. Bu hızın ahılı titti bilmem anda äle. Alışamnıy haytıylar. Bu hız tiriy buna.
– Ya halam bu Gamber agan döül, tapulmadır. Onu denizden taptlar. Sen de özlerin. O da seni seviy.
– Ya pukana, nas olma?
-AI Nas olma? Çare var. Saba tur sen. Var ögüne çeşmee. Var ondan ögne yuv hetiy, çıhar alun bileziin de hoy taşın sütne. Bileziin üstüne de elvann yaz. Hayt. O l’eer, alsın seen bileziin, seen ardına yuvunmaa teip. Sen onun ardına varma sen O soraa halsın, Hız saba turuy, ondan ögne varıy, yuvay betini, çıharıy alun bilezii, hoyay tas son, titiy. Bu da penjereden bahay. Körüy oon bilezii brahhan. Varny arada, alıy bilezii, hoyay jöbüne: “Aglatırım yaşmı!” -diy. Yuvdu betini, titti, Hız da körüy oon bilezini alganı. Aylandı tildi körmee, bahtı -bilezik yohtur. Başladı yırlamaa:
Men çeşme varmışım,
Elmi -yüzmü yuvmuşum,

Çeşme daşın üstüne de
Ben bileziğim hoymuşum – dedi hız

O da şitti ebet, yırlay bu da:
Ben çeşme varmadım,
Elmi- yüzmü yuvmadım,
Çeşme daşın üstüne de
Ben bileziğin bulmadım. “Yalan söleysin: men kördüm -sen algansın”,- Diy izii başha de yırlay:

Ant üstüne ant olur
Bent üstüne bent olur
Ant içme, öksüz Gamberim,
Bileziğim sende olur. “o anda körgen jöhüme alganım? Bir – biri de yoh edi evde de. O kördü meem aiganımı! Ne verejektir bu maa? Taphanım çün”.- diy de yırlay:
Ay doğar aynış yandan,
 Kün doğar küneş yandan
 Bileziğin üstüne de Hız da yırlay: Ol hoş hoyun hozu olur. Bileziğim üstüne de “Arzu da Gamber” yazı olur. Olan da yırlay: Sular ahar uluh- uluh Çeşmeler altın tinh. Bileziğin bulana da
Ne verirsin muştuluh?
Hız da yırlay:
Sular ahar uluh- uluh
 Çeşmeler altın tınıh
Bileziğim bulana da Özü de Arzu muştuluh.
Olan da yırlay:
Öle deme – duyarlar
Yaş janımıza hitarlar
Et’imizi bir zildana,

Haranıh yere
 apus deyen hoyarlar Hız da yırlay:
Öle derim -duysunnar
Yaş janımızı hıysınnar
Etimizi bir zindana
Harannıh yere hoysunnar,
Bir- eti yıl telip teçti.Gamber stiy hızı almaa, hir yere tetirmee. O valhtınen teliy bu köye dayısı, Bu da ona soray, varsın Arzuun babasna huda. Yırlap ta söliy Gamber:
Oradan telir üç atlı
Etisi de torath
Ben agemi tanırım da
Ortadatı harati.
O bek benim dayımdır
El sözüne hayıldır
 Dünya pay-pay olsa da –
Arzu da benim payımdır.
Bege deldim dileğe
O bek benim dayımdır,
El sözüne hayıidr. Gamber de öksüz, garip- vermeyler hızı. Ya napsm? Varp bir yere para hazanmaa. Bir haç yıldan sora haytuy teliy – Arzu da bir zend’ine telin veriyler. Yükledler aralua jiyezin, sandığın özün de düldülüne mindirdler. Gamber de yetisiy. ‘eliy. Veriyler buna doldalin haşın, aldılar telin, titeyler. Hız yırlay: A yendeler, yendeler
Şaroş olur yendeler
Çek düldülün başını da
 Tabannarmı sıhtt zendiler
Vardılar üç yola.
Ganber özün tanmtry, hirlay:

Hazan haynar taşmaz mi?
Yol biradan şaşmaz mi?
Edil Arzum öpeyim de
Asretli havuşmaz mı?
Hız. da tanıy buna da yırlay da:
Hazan haynar da – taşajah
Yol biradan şaşajah.
Tel Gamberim, öpeyim de Asretli havvuşajah. Arzu ediliy öpüşüley. Düğün allu dla huçuny: -Olan! Yürün, urun, huv atın mhdan buu da! Telinimizi öpey! Çaptılar teldiler, biri oyana hahtı, biri yana hahtı, üle de haldırıy da, öle haldırıy! Telini aldılar tittiler. Varchlar telinnen küyevin köyüne. Endi stvana vamaa terek. Stvana varajahlar. Öyüne papaz. stvan hojay edi, deçen zamana.
 – Yoh, – dedi hız. – meem bu dünya yüzne bir agam var. Bular da onu öllürüler, yolda brahtılar. Verin maa hirh kin nevbet, agam yasın tutujam. – Ey, çoh dayandıh – hırh künü de dayanınh. Verdiler o teline hirh hız oon yanna. Künde o hurh hıznen egleniy. Tele-tele teldi hırh kün bitti. Yıgay ayahtaşların hızlara diy:
– Men hirh kün evde edim, künüm bitt, yarın saba stvan olajam. Bogün ahşam özene vaip yuvunajaali. Gayda. Kün honup otruy. Çıhtılar tititiler. Vardılar özene, Hız diy:
– Siz mında yuvVunajaan ama, men azjth titeyim ayana.

Bular hırh tene hız çıhtı:
– Ha-ha-ha! Hla-ha-ha! – Teline bular hulah asmay. Arzu da özen boyu titti,titti özen boyn. Bular endi yuvunup çıhtılar. Tivindler yığıldlar.bahsa ne bahsınlar – telin yohtur yere yumruhlaylar – yohtur bir yere de! Jayüldü telin. Çaptılar babaa. Baba da yiberdi irgatları, Su yağasna bahaylar, sI tübüne bahaylar -bir yere de yohtur. Arzu da aldı özen boyu titti, bütün yeje titti, saba yarıhlanomaa sen bahsa ne bahsun – özen yağasna, özeen o yanından biri daa titiy. Tuman ava. Şitten – o yana bir daa. Yahşı bahtn buun ağası buun sevdası Gamber.
 Olan, – Diy, – Nas çeçiyim? Su da çaphın su. Atti urdu suya. Talaştı – talaştı – çeçti teldi bu yagaa. Çıhtı teldi -hujahlaşıylar,öpüşüyler. – Pek boldurdum men, – Diy olan. Ayda abu humnuh üsten raatlanaah. Oturdu bu hız. Bu da yatti oon tizne. Yattiğınan tizine uyuhladı haldı. Bir saat yattı mi, eti saat yattı mı, hız endi bahtı, başladı onu uyatmaa – Yohtur ağa, bitken endi ağa. Ona öle netsin? Netsin! Yer parlay: yohtur ağa. Başlay jöbler harmalama, çıhardı jöbünden bir çahı. Hoydu çakın sapın Gamberin köküsne harşı, ağızın da özüün köküsne harşı: “bizim çeçinişimiz öle olajah!” – Dep yatti,atti özün onun üsne – Yiberdi yüreğine çahıyı. Oldü haldı bu da oon sne, ardına.

Az mı yattılar, çoh mu yattı, orada yatıylar o günden. Orada da o büyük özen eten orada da hathar eten yemiler, hayıhlar. Künnerden bir kün bir de zendin bazırd’an yemisinen mala varıy, yarı yeje vahti oradan teliy çeçiy. Bidene hohuluy bu zendinin burna, bidene hohuy, öle de güzel hohuy!
– Olan! – Diy. – Hayıh yürüt o yere! Çıharmız yagaa. Minda pek güzel hohu var. Ne var? Ne o hadar hohuy? Bu yannen ne yıldan beri yüriyim – Bele hohu körmedim. Çekeyler yagaa hayıgı. Başlaylar hıdırmaa. Tapaylar. Zendine diyler: – Taptıh. Temda. Teliy zendin, bahsa ne bahsn – Yere bir biri snee vatıy ölü.
– Olan -olan! – Diy bu zendin. bilar avara eti isannar osa, bele hohamajah. Çare döül de böün. Saba namaz tetrip onu – bunu, kömme terek. Sabaaje otrüyler onda. Saba turuy, variy namaz, onu – bunu tetriy, kömüy de titiy. O tittti yoluna. Laf ta titiy. Bele evet Anda da osan, şitliy evet : felan yere bir şiy bir şiy var. A bilan yapan jadu harısı da şitken bıların anda mezarları olganını. Varıy bulaın habalarına:
– Ver maa bir – eti tese altın men titejem, felan yere sizin balaların mezarı. Vara- jam o mezar tapajam. Güzel. Zendine de ne! Veriy buna eti tese altın. Bu çıhay. Köyden, şeerden hutra hutradan vara – vara varip tapay, Sora çölce yürüy onda mal jayannar. O buna rastel- di. Söliyler

:” felan yere, felan yere mezar ” varıp tapay ötün yağın. Başlay aglamaa. Tuvarçiin bir denesi körüy – Bu pukana teldi mezar başna aglay. ” timdir bu? timdir bu Pukona?”
– Ya şte, bular meem balalarım. Öle sevdalıhçı şte, bele sevdalıhçı şte – Bir yere yene bılan ölgen abrada. Bilmem tim kömgen. Saa papu, bir tese altın – Tes meem başım da, köm bıların ortasına, bu mezarına. Tesey buun başın da, kömey olann ortasına. Alıy o tese altn, çıhay ticiy yoluna. Baar açılganınen bu mezar çinden eti gül çıhar eten. Eti çiçek çıhay – Ortadan da jädu titen çıhay, yırtay bırahmıy olari. Etisi bir yere tese – Olar tirilejek. Bu jadi hanisı da ortadan çıhay, yırtay birahmay o ciçekleri, sançay da titen. Olar tirilmey, öle de yatıylar,

En Güzel Hikayeler – 6 Yaş Hikayeleri – Bebek Masalları